سفر به ابيانه
مردم ابيانه به كشاورزي و باغداري و دامداري مشغول هستند كه با روش هاي سنتي اداره ميشود. بيشتر زنان در امور اقتصادي با مردان همكاري دارند. ابيانه داراي هفت رشته قنات است كه براي آبياري مزارع و باغات مورد استفاده قرار ميگيرد. گندم، جو، سيب زميني و انواع ميوه به خصوص سيب، آلو، گلابي، زردآلو، بادام و گردو در ابيانه به دست ميآيد.
مردم ابيانه به سبب کوهستاني بودن منطقه و دور بودن محل آنها از مراکز پر جمعيت و راه هاي ارتباطي، قرن ها در انزوا زيسته و در نتيجه بسياري از آداب و رسوم قومي و سنتي و از جمله زبان و لهجه ي قديم خود را حفظ کرده اند.
زبان مردم ابيانه فارسي با لهجه خاص ابيانه اي است كه با لهجه هاي متداول در مناطق ديگر تفاوت اساسي دارد. لباس سنتي آنها، هنوز هم ميان آنها رواج دارد و در حفظ آن تأكيد و تعصب از خود نشان ميدهند.
مردان شلوار گشاد و درازي از پارچه سياه و زن ها از پيراهن بلندي از پارچه هاي گلدار و رنگارنگ استفاده مي نمايند.
علاوه بر اين، زن هاي ابيانه معمولاً چارقدهاي سفيد رنگي بر سر دارند.
در سال هاي اخير قاليبافي در ابيانه رواج پيدا کرده و نزديک به 30 کارگاه قاليبافي در آنجا داير شده است. در گذشته گيوه بافي از جمله مشغله هاي پردرآمد زن هاي ابيانه بوده است که امروزه تا حدي متروک شده است.
قديمي ترين اثر تاريخي ابيانه آتشكدهاي است كه مانند ديگر بناهاي ده در سراشيبي قرار گرفته است. آتشكده ابيانه را نمونه اي از معابد زردشتي دانستهاند كه در جوامع كوهستاني ساخته ميشد. مهمترين بنا و اثر تاريخي اين روستا يك باب مسجد جامع و قديمي ترين اثر تاريخي اين مسجد نيز منبر چوبي منبتكاري آن است كه در سال 466 ه.ق ساخته شده است. مسجد قديمي ديگر ابيانه مسجد برزله است كه داراي فضاي دلبازي است و روي لنگه در شرقي آن سال 701 ه.ق نوشته شده كه مربوط به دوره ي ايلخانان است. مسجد تاريخي ديگر ابيانه مسجد حاجتگاه است كه كنار صخرهاي در كوهستان بنا شده و بر در ورودي شبستان آن تاريخ 952 ه.ق مشاهده ميشود.
روستاي ابيانه داراي دو زيارتگاه است. يكي مرقد شاهزاده عيسي و شاهزاده يحيي در جنوب روستا كه به گفته اهالي، فرزندان امام موسي كاظم بودهاند و زيارتگاه ديگر ابيانه قدمگاه ناميده ميشود. از جمله جاها و اماكن ديدني ديگر ابيانه ميتواند از خانه غلام نادرشاه و خانه نايب حسين كاشي نام ببرد.
در ايام گلاب گيري که معمولاً اواخر ارديبهشت رخ مي دهد؛ خيل عظيمي از مسافران و گردشگران به سمت اين روستا روانه مي شوند. ابيانه مسيري نسبتا طولاني دارد. علاوه بر اين به علت قرار نداشتن بر روي هيچ کدام از راه هاي اصلي، ماشين خطي يا ميني بوسي در آن مسير کار نمي کند. ابيانه در جنوب کاشان و در فاصله حدود 80 کيلومتري آن قرار دارد.
اين روستا هم از طريق جاده کاشان-نطنز و هم از اتوبان کاشان-اصفهان قابل دسترسي است. از دو راهي مسير کاشان به نطنز تا ابيانه حدود 22 کيلومتر فاصله است که مسيري زيبا و سر سبز است. مسير کاملاً کوهستاني و دره مانند است که جاي جاي آن را باغ هاي پر درخت پوشانده است.
يکي از مهمترين دلايل شهرت ابيانه، نزديکي به شهرهايي همچون کاشان، قمصر، اصفهان و به طور کل در دسترس بودن آن است. در حال حاضر اين روستا تقريباً خالي از سکنه است و تنها تعداد معدودي از ساکنان مسن در روستا حضور دارند که اغلب مشغول فروش اجناس خود به گردشگران هستند.