هورموني كه ساعت زيستي بدن را تنظيم مي‌كند
ساعت دروني بدن به شما كمك مي‌كند تا فعاليت خود را در ساعات روز افزايش داده و در تاريكي و شب هنگام از شدت آنها بكاهيد و به استراحت بپردازيد. همچنين چرخه خواب و بيداري، فعاليت و استراحت، حرارت بدن، برونده قلب، مصرف اكسيژن و ميزان ترشح غدد درون‌ريز توسط همين ساعت بيولوژيك بدن تنظيم مي‌گردند. البته ساعت بيولوژيك مختص انسان‌ها نبوده و تمام موجودات زنده از باكتري‌ها گرفته تا خود انسان‌ها واجد چنين ساعتي هستند. در تنظيم ساعت بيولوژيك بدن 3 عضو با يكديگر همكاري مي‌كنند:
گيرنده‌هاي نور واقع در چشم‌ها، بخشي از هيپوتالاموس به‌نامSCNو‌‌غده صنوبري.
هنگامي كه نور (به‌طور طبيعي نور خورشيد) به چشم‌ها مي‌رسد گيرنده‌هاي نور آن را به هيپوتالاموس مغز مخابره مي‌كنند سپس هيپوتالاموس به غده صنوبري كه چشم سوم نيز ناميده مي‌شود، فرمان مي‌دهد كه ترشح ملاتونين را كاهش مي‌دهد. در واقع توليد ملاتونين نسبت به دو عامل نور و حرارت حساس است. هنگامي كه نور و حرارت كاهش مي‌يابد ما احساس خواب‌آلودگي خواهيم كرد چراكه توليد ملاتونين افزايش مي‌يابد. ملاتونين در غياب نور و در شب توليد مي‌گردد به‌طوري كه ميزان ملاتونين در شب 10 برابر ميزان آن در روز مي‌باشد. ميزان ترشح و توليد ملاتونين در افراد مسن كاهش مي‌يابد. از اين رو آنها صبح‌ها زودتر از خواب برمي‌خيزند. بر هم خوردن تنظيم ساعت دروني و ناهمخواني آن با محيط پيرامون و شبكه اجتماعي منجر به بروز بيخوابي مزمن، هواپيمازدگي و اختلال خواب در شاغليني كه در دو شيفت كار مي‌كنند، مي‌شود.
شما مي‌توانيد با اندازه‌گيري دماي بدن و سطح هوشياري خود طي شبانه‌روز پي ببريد كه آيا جزو دسته سحرخيزها مي‌باشيد يا شب زنده‌داران. درجه حرارت بدن افراد سحرخيز معمولا در پيش از ساعت 8 بعد از ظهر كاهش مي‌يابد. اين افراد از لحاظ آناتومي انعطاف‌ناپذير بوده و اوج حرارت بدن و سطح هوشياري آنان در اوايل بعدازظهر مي‌باشد. اما افراد شب زنده‌دار انطباق‌پذيري بيشتري دارند. در افراد سحرخيز ملاتونين كمتري ترشح مي‌گردد بنابراين بيشتر در معرض اختلالات خواب قرار دارند. ملاتونين هورمون مهمي است كه توسط غده پينه‌آل در مغز ترشح مي‌شود. از زمان شناسايي اين هورمون درسال 1958 تا به حال مطالعات نشان داده است كه ملاتونين هورمون‌هاي ديگري را در بدن تنظيم مي‌كند. اين هورمون‌ها آهنگ و الگوي 24 ساعته عملكرد و پاسخ‌هاي بدن را تنظيم مي‌كنند. آزاد شدن ملاتونين در اثر تاريكي تحريك و در اثر نور سركوب مي‌شود بنابراين به تنظيم خواب و بيداري ما كمك مي‌كند. اين ماده همچنين زمان و آزاد شدن هورمون‌هاي جنسي زنانه را تنظيم و كنترل مي‌كند.
سطح بالاي ملاتونين همچنين مسوول پديده پيري در بدن است. بچه‌ها داراي بالاترين سطح ملاتونين شبانه هستند، همان طور كه سن افزايش مي‌يابد ميزان اين هورمون كمتر و كمتر مي‌شود. به اين معني كه افراد زودتر به خواب مي‌روند و زودتر بيدار مي‌شوند و ممكن است از اين الگوي به‌هم ريخته رنج ببرند.
هنگامي كه نور (به‌طور طبيعي نور خورشيد) به چشم‌ها مي‌رسد گيرنده‌هاي نور آن را به هيپوتالاموس مغز مخابره مي‌كنند سپس هيپوتالاموس به غده صنوبري كه چشم سوم نيز ناميده مي‌شود، فرمان مي‌دهد كه ترشح ملاتونين را كاهش مي‌دهد. در واقع توليد ملاتونين نسبت به دو عامل نور و حرارت حساس است. هنگامي كه نور و حرارت كاهش مي‌يابد ما احساس خواب‌آلودگي خواهيم كرد چراكه توليد ملاتونين افزايش مي‌يابد. ملاتونين در غياب نور و در شب توليد مي‌گردد به‌طوري كه ميزان ملاتونين در شب 10 برابر ميزان آن در روز مي‌باشد. ميزان ترشح و توليد ملاتونين در افراد مسن كاهش مي‌يابد. از اين رو آنها صبح‌ها زودتر از خواب برمي‌خيزند. بر هم خوردن تنظيم ساعت دروني و ناهمخواني آن با محيط پيرامون و شبكه اجتماعي منجر به بروز بيخوابي مزمن، هواپيمازدگي و اختلال خواب در شاغليني كه در دو شيفت كار مي‌كنند، مي‌شود.
شما مي‌توانيد با اندازه‌گيري دماي بدن و سطح هوشياري خود طي شبانه‌روز پي ببريد كه آيا جزو دسته سحرخيزها مي‌باشيد يا شب زنده‌داران. درجه حرارت بدن افراد سحرخيز معمولا در پيش از ساعت 8 بعد از ظهر كاهش مي‌يابد. اين افراد از لحاظ آناتومي انعطاف‌ناپذير بوده و اوج حرارت بدن و سطح هوشياري آنان در اوايل بعدازظهر مي‌باشد. اما افراد شب زنده‌دار انطباق‌پذيري بيشتري دارند. در افراد سحرخيز ملاتونين كمتري ترشح مي‌گردد بنابراين بيشتر در معرض اختلالات خواب قرار دارند. ملاتونين هورمون مهمي است كه توسط غده پينه‌آل در مغز ترشح مي‌شود. از زمان شناسايي اين هورمون درسال 1958 تا به حال مطالعات نشان داده است كه ملاتونين هورمون‌هاي ديگري را در بدن تنظيم مي‌كند. اين هورمون‌ها آهنگ و الگوي 24 ساعته عملكرد و پاسخ‌هاي بدن را تنظيم مي‌كنند. آزاد شدن ملاتونين در اثر تاريكي تحريك و در اثر نور سركوب مي‌شود بنابراين به تنظيم خواب و بيداري ما كمك مي‌كند. اين ماده همچنين زمان و آزاد شدن هورمون‌هاي جنسي زنانه را تنظيم و كنترل مي‌كند.
سطح بالاي ملاتونين همچنين مسوول پديده پيري در بدن است. بچه‌ها داراي بالاترين سطح ملاتونين شبانه هستند، همان طور كه سن افزايش مي‌يابد ميزان اين هورمون كمتر و كمتر مي‌شود. به اين معني كه افراد زودتر به خواب مي‌روند و زودتر بيدار مي‌شوند و ممكن است از اين الگوي به‌هم ريخته رنج ببرند.
+ نوشته شده در دوشنبه ۹ اسفند ۱۳۸۹ ساعت 23:2 توسط ADMIN
|
