اهداف نزول قرآن
قرآن مجید براى نزول خود اهدافى را ذکر کرده است. این اهداف در سه مجموعه قرار مىگیرند: بخشى ناظر به بعد بینش و فکر انسان است، بخشىدیگر بهگرایشهاى انسان توجه دارد و بخش سوم، رفتار انسان را مد نظر قرار داده است. گزارشى از این سه بخش در پى مىآید:
الف - اهداف قرآن در بعد بینش
1- رهایى از غفلت
قرآن مجید یکى از اهداف خود را نجات انسان از غفلت معرفى مىکند: «تنزیل العزیز الرحیم لتنذر قوما ما انذر آباؤهم فهم غافلون» (یس:6)؛ قرآن فرستاده خداى شکستناپذیر و مهربان است تا کسانى را که پدرانشان بیم داده نشدهاند بیم دهى؛ زیرا ایشان غافلاند. در این آیه، نجات مردم از غفلت، هدف قرآن تلقى شده است و براى تحقق چنین هدفى مىفرماید: باید مردم بیم داده شوند تا به هوش آیند و از غفلت رهایى یابند.
انسان براى رسیدن به کمال واقعى خود، باید در چندراهىها، راه صحیح را برگزیند و براى گزینش، باید به راههاى گوناگون و سود و زیان هر یک توجه داشته باشد؛ ولى گاهى انسان در اثر سرکشى غرایز، بهگونهاى مىشود که تا حد حیوان تنزل مىکند و از توجه به راههاى گوناگون غافل مىشود. این غفلت ریشه بسیارى از گمراهىها و انحرافات است. قرآن مجید در توصیف جهنمیان مىفرماید: «اولئک کالانعام بل هم اضل اولئک هم الغافلون» (اعراف:179)؛ این گروه با آنکه چشم و گوش و عقل دارند از آنها بهره نمىگیرند؛ همانند چهارپایان، بلکه از آنان نیز گمراهترند؛ زیرا اینان غافلاناند. انسان در اثر غفلت، اصلا توجه خود را به خدا، معارف حق و راههاى تکامل از دست مىدهد، تا چه رسد به آنکه آنها را برگزیند و بدانها دل بندد و در مسیر آنها حرکت کند. قرآن مىفرماید: برخى انسانها از خدا، 1 آخرت 2 و آیات الهى، 3 که نقش بسزایى در سعادت آنان دارد، غافل شدهاند، باید به آن توجه کنند.