الف) تدابير: که شامل تدبیر غذا (غذادرمانی یا رژيم‌‌درمانی) و دیگر تدابیر ستّة ضروریه می‌باشد.

 

ب) دارو درمانی با داروهای گیاهی، حیوانی و معدنی به اشکال مختلف خوراکی و موضعی 

 

ج) اعمال دستی (یَدی): مانند دلک (ماساژ)، انواع غمز (مشابه با طب فشاری: Acupressure، رفلکسولوژی و ...)، حجامت، فصد، کیّ (داغ کردن) و جراحي‌های گوناگون.

 طب نظری :

 امور طبیعیه

 اسباب و علل

 دلایل و علایم

 

طب عملی :

 حفظ الصحه

 تدابیر حفظ سلامتی

 

معالجات

 تدابیر با غذا و سایر ستّة ضروری

 

دارو درمانی

 

اعمال دستی

 --------------------------------------------------------------------------------

 [1]. علم مناظر و مرايا، علم جبر و مقابله و علم جراثقال را نیز از زیرشاخه‌‌های علم ریاضی دانسته‌اند.

 [2]. ابوبکر ربيع بن احمد اخويني بخارایی از اطبای قرن چهارم هجری است که کتاب هدایة‌المتعلمین را برای فرزندش نگاشته است. اخوینی خود را شاگرد یکی از شاگردان رازی می‌داند. او حدود 20 سال به طبابت اشتغال داشته است و از این جهت مانند رازی یک پزشک بالینی محسوب می‌شود (تاریخ طب در ایران پس از اسلام، دکتر محمود نجم‌آبادی، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چاپ سوم، ص640).

 [3]. «و نفخت فیه من روحی»، آیة شریفة 29 از سورة مبارکة حجر و آیة شریفة 72 از سورة مبارکة ص.